Zwolnieni mogą żądać odszkodowań za brak pracy

Aż o 83 proc. wzrosła w I kwartale tego roku liczba skarg kierowanych do Państwowej Inspekcji Pracy przez zwolnionych pracowników. Nie wszyscy podwładni wiedzą, że jeśli firma w rażący sposób naruszy przepisy o rozwiązywaniu stosunku pracy, mogą nie tylko ubiegać się o przywrócenie do pracy lub odszkodowanie, ale też rekompensatę wszystkich szkód, jakie ponieśli, w tym np. brak wynagrodzenia za okres poszukiwania pracy.

Nie wiadomo jednak, czy uprawnienie to przysługuje wszystkim pracownikom, czy tylko np. tym, którzy zostali zwolnieni w trybie dyscyplinarnym. Odmienne zdanie w tej sprawie ma Trybunał Konstytucyjny i Sąd Najwyższy.

Pracownicy mogą ubiegać się o odszkodowania cywilne za bezprawne zwolnienie dzięki orzeczeniu TK z 27 listopada 2007 r. (sygn. SK 18/05). Orzekł, że jeżeli pracodawca w sposób rażący naruszył przepisy o rozwiązaniu stosunku pracy bez wypowiedzenia, to zwalniany pracownik ma prawo ubiegać się nie tylko o przywrócenie do pracy lub odszkodowanie na podstawie kodeksu pracy, ale także o odszkodowanie cywilne za wszystkie szkody, jakie poniósł w związku ze zwolnieniem. Może chodzić np. o prawo do nagrody jubileuszowej, zasiłku dla bezrobotnych, wcześniejszej emerytury czy odprawy.

– Pracownicy mogą też domagać się wynagrodzenia za czas niezawinionego pozostawania bez pracy po bezprawnym zwolnieniu – mówi Katarzyna Grzybowska-Dworzecka, prawnik z kancelarii Michałowski Stefański Adwokaci.

Podkreśla, że możliwe jest nawet dochodzenie odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu, jeśli pracownik doznał go wskutek zwolnienia bez wypowiedzenia. Większość prawników sądziła, że na podstawie wyroku o odszkodowania cywilne będą mogły ubiegać się też osoby, którym bezprawnie wypowiedziano umowy o pracę.

Co orzekł Sąd najwyższy na temat innych roszczeń pracownika, który został przywrócony do pracy po bezprawnym wypowiedzeniu umowy i otrzymał wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy ? Kto może ubiegać się o odszkodowania cywilne , a kto nie mado tego prawa?

Autor: Łukasz Guza
Więcej: Gazeta Prawna 2.07.2009 (127) – str. 5