W Kongresie co jakiś czas ponawiane są inicjatywy ustawodawcze otwierające dyskusję na temat zniesienia wiz i możliwości pracy Polaków w USA. Prawdopodobieństwo uzyskania wizy uprawniającej do legalnego wjazdu i pobytu na terenie Stanów Zjednoczonych zależy jednak nie tylko od rodzaju wizy, lecz także od obowiązujących w danej kategorii limitów i procedur wizowych.
W ramach amerykańskiego systemu wizowego funkcjonuje wiele kategorii wiz. Podstawowym kryterium różnicującym jest zgłoszony przez osobę wnioskującą cel wyjazdu i pobytu na terytorium Stanów Zjednoczonych. Dwie podstawowe kategorie to wizy emigracyjne i nieemigracyjne.
W obu przypadkach występuje bardzo wiele podkategorii, różniących się między sobą na przykład posiadanym przez wnioskującego poziomem i rodzajem wykształcenia, a także stażem zawodowym. Jednocześnie, uzyskanie prawa stałego pobytu i pracy na terytorium USA jest uwarunkowane ofertą stałego zatrudnienia i/lub pokrewieństwem z amerykańskim obywatelem lub rezydentem.
Możliwość uzyskania wizy emigracyjnej jest zwykle uzależniona od sytuacji na rynku pracy w danej branży. W razie niedoboru specjalistów, potencjalny pracodawca może wystąpić z wnioskiem o wyrażenie zgody na zatrudnienie pracowników z odpowiednimi kwalifikacjami zza granicy i może tego dokonać po uzyskaniu zgody (ang. labour certification). Niemniej, jeśli cudzoziemiec posiada stosowne kwalifikacje ma wówczas większą szansę na uzyskanie wizy.
„Polacy śledzą ogłoszenia o pracę w innych krajach, nie tylko europejskich” – mówi Małgorzata Grzelak, radca prawny i Partner Europejski w kancelarii Squire Sanders Święcicki Krześniak. „Wysyłając swoją aplikację trzeba brać pod uwagę nie tylko skomplikowane procedury wizowe, lecz także inne okoliczności warunkujące wydanie wizy, jak na przykład sytuację na rynku pracy w danej branży” – dodaje Małgorzata Grzelak.
Amerykański system przewiduje pięć tzw. grup preferencji, według których rozpatrywane są wnioski wizowe. Każda z kategorii jest limitowana określoną pulą możliwych do uzyskania wiz, dlatego wybór i wskazanie grupy preferencji we wniosku wizowym może mieć kluczowe znaczenie dla terminu oczekiwania na wizę. „W skrajnych przypadkach, zainteresowany może czekać na wydanie wizy nawet 10 lat” – mówi Małgorzata Grzelak.