Szczególny sposób ochrony pracownika, który uległ wypadkowi dotyczy nie tylko sytuacji gdy ma on miejsce przy stanowisku pracy. Dotyczy to również zdarzeń, które mają miejsce do lub z pracy, jednak z pewnymi ograniczeniami. Kiedy i o jakie świadczenia można ubiegać się po takim wypadku?

 

Cechy wypadku

Za tytułowy wypadek uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia, jeżeli droga ta była najkrótsza i nie została przerwana.

- Trzeba doprecyzować, że nawet jeśli droga została przerwana, lecz przerwa była życiowo uzasadniona, a jej czas nie przekraczał granic potrzeby, a także wówczas jeśli droga, nie była najkrótsza lecz ze względów komunikacyjnych najdogodniejsza, wypadek jest kwalifikowany jako mający miejsce w drodze do lub z pracy

- tłumaczy Izabela Tomasik, aplikant radcowski w TGC Corporate Lawyers.

Warto podkreślić, że wypadek w drodze do pracy lub z pracy to nie to samo co wypadek przy pracy. Definiują je inne ustawy, a świadczenia przysługujące po ich nastąpieniu są różne. W przypadku pierwszego pracownikowi przysługują wynagrodzenie za czas choroby finansowane przez pracodawcę, świadczenia z ubezpieczenia chorobowego i rentowego, a w przypadku drugiego świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego.

 

Wypadek i co dalej?

Podstawowym świadczeniem należnym z tytuły niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy jest w pierwszej kolejności wynagrodzenie chorobowe, które wypłaca pracodawca przez łączny okres nie dłuższy niż 33 dni (w przypadku pracownika, który ukończył 50. rok życia, 14 dni). Wynagrodzenie to, w wysokości 100% wynagrodzenia pracownika, przysługuje już od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego.

Dłuższa niezdolność spowodowana przedmiotowym zdarzeniem będzie podstawą do otrzymywania przez pracownika zasiłku chorobowego z ubezpieczenia chorobowego. Przysługuje mu on przez okres trwania niezdolności do pracy z powodu choroby lub niemożności wykonywania pracy trwający nie dłużej niż przez 182 dni.

Dalsza niezdolność ubezpieczonego do pracy, może być podstawą do wypłacenia świadczenia rehabilitacyjnego. Przysługuje ono, osobom które po wyczerpaniu zasiłku chorobowego nadal są niezdolne do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy.

Przysługuje ono przez okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłuższy jednak niż przez 12 miesięcy. Po tym okresie, po wyczerpaniu wszystkich opisanych świadczeń, jeśli pracownik nadal nie będzie zdolny na skutek omawianego wypadku do pracy może ubiegać się o uzyskanie dalszych świadczeń z ubezpieczenia rentowego.

Warunkiem wypłaty wyżej wymienionych świadczeń w określonej wysokości jest uznanie, że zdarzenie, które spowodowało niezdolność do pracy ubezpieczonego może być zakwalifikowane, jako wypadek w drodze do pracy lub z pracy.

 

Co zrobić w momencie wypadku?

- Szczegółowe zasady oraz tryb uznawania zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy, sposób jego dokumentowania, wzór karty wypadku w drodze do pracy lub z pracy oraz termin jej sporządzania określa wydane na podstawie art. 57b ust. 4 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 24 grudnia 2002 r. obowiązujące od 1 stycznia 2003 r.

Zgodnie z tym aktem ubezpieczony, który uległ wypadkowi w drodze do pracy lub z pracy, powinien zawiadomić niezwłocznie lub po ustaniu przeszkód uniemożliwiających niezwłoczne zawiadomienie o wypadku pracodawcę – podaje Izabela Tomasik.

Uznanie zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy następuje na podstawie:
oświadczenia poszkodowanego członka jego rodziny lub świadków, co do czasu, miejsca i okoliczności zdarzenia, informacji i dowodów pochodzących od podmiotów badających okoliczności i przyczyny zdarzenia lub udzielających poszkodowanemu pierwszej pomocy (np. Policji bądź jednostki służby zdrowia) oraz ustaleń sporządzającego kartę.

Ustalenie okoliczności wypadku w drodze do pracy lub z pracy jest dokonywane w karcie wypadku w drodze do pracy lub z pracy. Należy sporządzić ją po ustaleniu okoliczności i przyczyn zdarzenia, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku, w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje poszkodowany lub członek jego rodziny, a drugi przechowuje się w dokumentacji powypadkowej.

- Decyzję o uznaniu wypadku za wypadek w drodze do pracy lub z pracy podejmuje samodzielnie organ rentowy jakim jest ZUS.

Warto pamiętać, że odpowiednie przepisy odnoszące się do wypadku w drodze do pracy i z pracy znajdują się w Ustawie z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz w Ustawie z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.