Obecnie istnieje tendencja do uelastyczniania form zatrudnienia. Mimo to, umowa o pracę jest ciągle najpowszechniejszym sposobem regulowania wzajemnych relacji pomiędzy pracownikiem a pracodawcą. Elastyczne formy zatrudnienia pojawiają się najczęściej w przypadku menedżerów (kontrakty menedżerskie) lub osób wykonujących dorywczą pracę (umowy cywilno-prawne).
Sposób 1 – Umowa o pracę
W umowie o pracę obydwie strony mają zagwarantowane wymierne korzyści, których nie dają umowy cywilno-prawne. Podpisując umowę o pracę, przedsiębiorca zapewnia sobie stabilnego pracownika i może być pewien, że ten codziennie stawiać się będzie na wskazanym stanowisku i w określonym czasie. Z kolei pracownikowi przysługuje wiele uprawnień, których nie mają zleceniobiorcy, np. urlopy wypoczynkowe, macierzyńskie i wychowawcze, odprawy tytułem zwolnień.
Sposób 2 – Kontrakty menedżerskie.
Kontrakty menedżerskie dotyczą jak sama nazwa wskazuje, menedżerów, często, wchodzących w skład zarządu firmy. Przedmiot ich pracy obejmować może wszystkie obszary funkcjonowania firmy tj. finanse, logistykę, HR czy produkcję. Często menedżerowie na kontraktach pełnią rolę prokurentów firmy.
Kontrakt menedżerski jest umową dwóch podmiotów, o wzajemnej, równorzędnej podległości. Jedna ze stron kontraktu (zleceniobiorca czyli menedżer) przyjmuje zlecenie zarządzania przedsiębiorstwem w imieniu przedsiębiorcy (zleceniodawcy czyli firmy) i zobowiązuje się do świadczenia usług za umówionym wynagrodzeniem.
Kontrakty menedżerskie wiążą się z licznymi korzyściami dla udziałowców czy właścicieli firm. Najważniejszą z nich jest to, iż w łatwy sposób, można rozstać się z menedżerem, który nie spełnił określonych rezultatów. Może nimi być realizacja budżetu, podwyższenie sprzedaży itp.
Dopuszczalną formą rozstania z menedżerem jest rozwiązanie warunków kontraktu, praktycznie z dnia na dzień, bez konieczności wypłacania jakichkolwiek świadczeń. Warto przypomnieć, iż przypadku wypowiedzenia umowy o pracę pracownikowi należy się odprawa i odpowiedni okres wypowiedzenia, gwarantujący wypłatę wynagrodzenia.
Wynagrodzenie menedżera na kontrakcie uzależnić można bezpośrednio od wyników finansowych firmy, w bezpośrednim powiązaniu, że w sytuacji braku rezultatu, nie będzie możliwe wypłacenie wynagrodzenia.
Warto zwrócić uwagę, iż w przypadku kontraktów menedżerskich nie istnieją wymogi wypłaty za godziny nadliczbowe, wypłaty wynagrodzenia za chorobę czy udzielania urlopu wypoczynkowego. Kontrakty menedżerskie są więc dużo tańszą formą zatrudnienia od standardowej umowy o pracy.
Tego typu umowy wiążą się również z korzyściami dla samych menedżerów podejmujących się zarządzania przedsiębiorstwem. Należą do nich, m.in.: brak podporządkowania i zwierzchności kierowniczej, czy nienormowany elastyczny czas pracy. Menedżerowie wybierający taką formę zatrudnienia podkreślają, że samodzielność i większa swoboda decyzyjna jest dla nich znacznie ważniejsza niż tzw. „ciepła posadka na etacie”.
Dla przedsiębiorczych menedżerów praca w oparciu o kontakt menedżerski może być swoistą próbą zarządzania przedsiębiorstwem, bez konieczności jednoczesnego ponoszenia odpowiedzialności jako właściciel.
