Czy chory przewlekle ma szansę na pracę? Próbą odpowiedzi na to pytanie jest badanie „Choroby przewlekłe a polscy pracodawcy” przeprowadzone na zlecenie kampanii „Choroba? Pracuję z nią!” wśród pracowników HR, odpowiedzialnych za politykę zatrudnienia w 220 polskich firmach.
Dwa światy, które dzieli wzajemny brak zaufania
Eksperci twierdzą, że na naszych oczach dokonuje się ogromna zmiana sposobu funkcjonowania rynku pracy. Coraz częściej będziemy postrzegać go jako rynek pracownika. Niestety – chorzy przewlekle jeszcze tego nie dostrzegają. Co więcej, mają poczucie, że choroba przewlekła, zwłaszcza jeśli jest widoczna, odbiera im szanse na spełnienie zawodowe. Badanie wśród pracodawców w dużym stopniu potwierdza te opinie. Aż 71% specjalistów HR przyznaje, że stan zdrowia bywa powodem odrzucenia kandydata do pracy (11% twierdzi, że zdarza się to często). Pracodawcy są też świadomi, że potencjalni pracownicy zatajają przed nimi stan swojego zdrowia (82% twierdzących,
że zdarza się to często i bardzo często).
Czy zdrowie pracownika jest ważne dla pracodawcy?
Większość pracodawców (67%) nie mierzy absencji chorobowej w swojej firmie, a ci którzy ją mierzą rzadko wyodrębniają absencje dotyczące chorób przewlekłych. Zapytani o najczęstsze schorzenia największa grupa pracodawców (36%) przyznała, ze nie ma o tym żadnej wiedzy. Jednak nawet bez stosowania specjalnych wskaźników dotyczących absencji, pracodawcy zaczynają odczuwać, że jest to problem. Tak twierdzi 38,5% respondentów w tym 9% uważa, że to duży problem.
Naturalną reakcją na absencje chorobowe pracowników powinna być większa troska o ich zdrowie, ale tutaj większość HR’owców jest zaskakująco krytyczna co do wdrażanych w ich firmach praktyk.
Aż 56% respondentów odpowiedziało, że ich firma nie dba albo dba jedynie w umiarkowanym stopniu o zdrowie pracowników. Co prawda 70% zadeklarowało, że pracownicy objęci są prywatną opieką zdrowotną, 22% ma w firmie strefy relaksu, 14% specjalne programy wellness, a 17% szkolenia z radzenia sobie ze stresem, ale najwidoczniej te praktyki nie przekładają się na konsekwentną politykę prozdrowotną w firmach.
Zatrudniać chorych przewlekle czy nie
Zapytani czy widzą wyzwania związane z zatrudnieniem osób chorych przewlekle, blisko połowa pracodawców (48,4%) odpowiedziała twierdząco. Przede wszystkim obawiają się zwiększonej liczby zwolnień chorobowych, spadku wydajności pracy, braku chęci takich pracowników do podejmowania nowych wyzwań i ich ogólnego braku motywacji do pracy. Często wskazywaną obawą były też potencjalne konflikty w zespole i skargi ze strony innych pracowników.
W przypadku pytaniao zatrudnienie osób z niepełnosprawnościami – w tym przypadku wątpliwości ma 50,2% respondentów – do powyższych powodów dochodzi deklarowany brak udogodnień i brak przystosowania zarówno miejsca pracy, jak i całego biura, a nawet budynku, w którym firma ma siedzibę. 38% pracodawców przyznało, że ich firma nie posiada żadnych programów wspierających osoby chore przewlekle, w przypadku osób z niepełnosprawnościami odsetek ten wyniósł 39%.
Respondenci, którzy zadeklarowali istnienie w ich firmach jakichkolwiek form wsparcia dla chorujących przewlekle pracowników, wymieniali najczęściej: elastyczny czas pracy i/lub możliwość pracy zdalnej (45%), okresową możliwość pracy w zmniejszonym wymiarze godzin (34%), możliwość zmiany stanowiska i/lub kwalifikacji (24%). W przypadku osób z niepełnosprawnościami wymieniane też było: specjalne dostosowanie miejsca pracy (22%) i pomoc w transporcie (9%).
Jak przekonać pracodawców, że warto dać szansę osobom chorym przewlekle
Obawy pracodawców wobec osób chorujących przewlekle mają dwojaki charakter: niepokoi ich sama choroba i proces leczenia, obiektywnie wpływające na efektywność pracy oraz postawy samych chorych, którzy mogliby potraktować swój stan zdrowia jako taryfę ulgową. Widać to bardzo wyraźnie w rozkładzie odpowiedzi na pytanie o czynniki, które mogłyby ich skłonić do zatrudnienia takiej osoby.
Przede wszystkim pracodawca musi mieć pełne przekonanie, że dany pracownik naprawdę chce pracować (67%). Ale już na drugim miejscu (48%) uplasowała się odpowiedź dotycząca dostępu do skutecznych sposobów leczenia danej choroby, pozwalających na trzymanie jej w ryzach.
W oparciu o wyniki badania, poprawa dostępu do pracy osób chorujących przewlekle leży zarówno po stronie pracodawców, jak i systemu ochrony zdrowia. Pracodawcy muszą zerwać ze stereotypowym wyobrażeniem chorującego przewlekle pracownika, który wykorzystuje swoją chorobę jako wymówkę i usprawiedliwienie dla ewentualnych błędów. Natomiast system ochrony zdrowia powinien gwarantować chorującym dostęp do nowoczesnych, skutecznych i spersonalizowanych terapii, jakie oferuje współczesna medycyna.
Wszystkie dane pochodzą z badania „Choroby przewlekłe a polscy pracodawcy” przeprowadzonego na zlecenie kampanii „Choroba? Pracuję z nią!” przez Studio Wiedzy na próbie 220 firm.
fot.:Pixabay