Nazywa się ich różnie. W zależności od kraju są pokoleniem 1 000 euro, generacją praktyk, straconym pokoleniem. Oni sami mówią o sobie „oburzeni” lub – nawiązując do popularnego produktu firmy Apple – IPOD, co po rozszyfrowaniu i w wolnym tłumaczeniu z angielskiego oznacza: niepewni, pod presją, nadmiernie opodatkowani, zadłużeni.

O kim mowa? O młodych Europejczykach wkraczających właśnie na rynek pracy. Choć pierwsze kroki w tej dziedzinie nigdy nie były łatwe, nigdy nie były też tak trudne jak obecnie. Dlaczego tak jest? Młodzież jest zawsze pierwszą ofiarą hamującej i ostatnim beneficjentem rozpędzającej się gospodarki.

W literaturze amerykańskiej zjawisko to porównuje się do rachunkowej zasady LIFO (last in, first out), przy pomocy której szacuje się ruch towarów w magazynie i wycenia ich wartość. Na język polski regułę tę tłumaczy się jako „ostatnie przyszło, pierwsze wyszło”. Tak też jest z „przepływem” młodych w przedsiębiorstwach.

W momencie gdy gospodarka wraca na ścieżkę wzrostu, większość firm, mając do wyboru młodego, niedoświadczonego pracownika i osobę o ugruntowanej pozycji w branży, podejmie współpracę z tą drugą. Świeży absolwent zasili szeregi firmy dopiero jako ostatni i najprawdopodobniej nie wcześniej niż wtedy, gdy na rynku zabraknie „starych wyjadaczy”.

Z kolei w okresie dekoniunktury z firmą w pierwszej kolejności pożegnają się osoby o najkrótszym stażu, najskromniejszym doświadczeniu czy też najniższej, realnej wartości dla przedsiębiorstwa. Głównie ludzie młodzi.

Nie bez przyczyny od wielu lat bezrobotna młodzież – obok pozostających bez pracy niepełnosprawnych czy rodziców samotnie wychowujących dzieci – zaliczana jest do grupy osób w tzw. szczególnej sytuacji na rynku pracy. Problem z brakiem pracy dla młodych ma bowiem wymiar strukturalny.

Oznacza to, że nie jest zależny od koniunktury – nawet jeśli gospodarka rośnie w siłę i poprawia się większość ekonomicznych wskaźników, bezrobocie młodych nie zanika. Problem – owszem – traci na sile, ale nie przestaje trapić.

Osobnym zagadnieniem są skutki, jakie niepowodzenia młodych na rynku pracy mogą mieć dla nich samych. W opozycji do większości wcześniejszych pokoleń dzisiejsi dwudziestolatkowie nie doświadczyli żadnej pokoleniowej traumy.