Jeśli chodzi o samego pracownika, ocena wzbogaci go o informacje na temat jakości wykonywanych przez niego zadań, co może wpłynąć na jej poprawę w przyszłości. Ponadto łatwiej będzie mu określić swoje mocne i słabe strony, a w oparciu o nie ustalić kierunek indywidualnej ścieżki rozwoju zawodowego. Będzie to także podstawa do sprecyzowania własnych potrzeb szkoleniowych.

Ocena pracownicza jest także procesem koncentrującym się wokół zwierzchnika osoby ocenianej. Wpływa na stymulację komunikacji wewnątrz firmy i jest okazją do przekazania pracownikowi wizji i celów firmy. To także narzędzie motywacji i inspirowania podwładnego.

Pakiet celów przeprowadzania oceny pracowniczej zamyka ogólna perspektywa całej firmy, dla której zmotywowani pracownicy i wzrost efektywności ich pracy przekłada się wprost na zyski. Prócz aspektu produkcyjno-ekonomicznego, istotna też jest kwestia społeczna – kształtowanie określonych postaw i zachęta do stałej autorefleksji, a także wpływ a na utożsamienie się kadr z kulturą organizacji.

Forma i kryteria

Dobry system oceny pracowniczej powinien uwzględniać przede wszystkim realny, jakościowy aspekt obowiązków pracowników, stawiać przed nimi wykonalne zadania i posiadać powszechną aprobatę pracowników na wszystkich szczeblach. Na jego kształt mają wpływ m.in. branża, wielkość organizacji oraz styl zarządzania. Aby system dawał wymierne efekty musi stanowić integralną część strategii zarządzania personelem.

Istnieje szereg wariantów i form oceny pracowniczej, które można dobrać w taki sposób, aby były one najefektywniejsze w perspektywie specyfiki branży oraz charakterystyki poszczególnych stanowisk, trudno bowiem stosować te same kryteria dla wszystkich.

W związku z tym możemy spotkać się z formą rankingu stosowaną zwłaszcza wśród pracowników o bardzo zbliżonym zakresie obowiązków, a podstawą do jego pracowania często jest porównywanie pracowników parami. Występują także skale punktowe, w których określone punkty odpowiadają stopniowi zaangażowania danej osoby.

Istnieją także warianty polegające na swobodnym opisie, okresowo analizowanego zapisu sukcesów i porażek lub na sporządzeniu kwestionariusza przeliczonego za pomocą klucza na ocenę. Bez względu na kształt, wszystkie typy za kryterium mogą przyjąć aspekt kwalifikacji: wykształcenia, doświadczenia, przebytych szkoleń.